Келаг прыехаў у Менск праз Кітай?
- 24.06.2025, 15:29
Версія палітолага.
У чым галоўная мэта візіту спецпрадстаўніка прэзідэнта ЗША Кіта Келага ў Менск, які адбыўся 21 чэрвеня.
Пра гэта сайт Charter97.org спытаў беларускага палітолага Анатоля Котава:
- Галоўная мэта візіту - абарона амерыканскіх інтарэсаў, як гэта разумее новая адміністрацыя ў Вашынгтоне.
Для іх асноўны прыярытэт — недапушчэнне росту кітайскага ўплыву дзе-небудзь. Адпаведна, прыехалі, таму што ўбачылі патэнцыйную пагрозу ў магчымым пашырэнні беларуска-кітайскага супрацоўніцтва.
Кітай нікуды не спяшаецца. Дае крэдыты, потым забірае інфраструктуру. Такіх прыкладаў поўна ва ўсім свеце, але, напэўна, самым балючым для ЗША быў Панамскі канал, які практычна забралі проста з-пад носа.
Усё астатняе - толькі дадатак і фон. З пункту гледжання сітуацыі ў рэгіёне, ЗША зацікаўленыя ў спыненні вайны ва Украіне і замацаванні нейкага статус-кво. Такі падыход можа падабацца ці не падабацца, але менавіта ён цяпер з'яўляецца выразам амерыканскай знешняй палітыкі.
ЗША не аспрэчваюць уплыву Расеі ў рэгіёне і не імкнуцца яго змяніць. Проста хочуць пазначыць рамкі, за якія нельга выходзіць. Як цяпер адбываецца ў Іране. Няма жадання нішчыць рэжым, але ён не павінен валодаць ядзернай зброяй і нейкай вайсковай моцай. Калі ўгда будзе парушаная, то наступствы будуць разбуральнымі. Гэта цяпер відавочна. А так, можа, спрацуюць нейкія ўнутраныя фактары, сітуацыя ўнутры зменіцца.
У дачыненні да Беларусі вонкавыя рамкі выглядаюць так. У сферы ўплыву Расеі, але з пэўнай аўтаноміяй. Галоўнае - без Кітая. У выпадку замірэння з Украінай - захаванне ўмоў замірэння. Пра ўсё астатняе — зняцце санкцый, гандаль, кантакты, можна размаўляць.
Аднак трэба быць удзячнымі ЗША за тое, што нават пры realpolitik яны здольныя вызваляць палітычных зняволеных. Спыненне рэпрэсій, дэмакратызацыя і змена рэжыму — справа выключна саміх беларусаў, у якіх няма добрых карт. Такая суровая рэальнасць.
Перш, чым пачаць мяняць сітуацыю, яе трэба прызнаць. Як і тое, што інтарэсы беларусаў могуць не супадаць з інтарэсамі ЗША. Трэба знайсці і прапанаваць сферы, дзе гэтыя інтарэсы супадаюць.
- Ці чакаць вызвалення новых палітвязняў?
- Вызвалення магчымыя, калі Менск будзе зацікаўлены ў захаванні камунікацыі з ЗША і ўзмацнення пазіцый у дыялогу з Расеяй і ЗША.
- Ці мог Келаг абмяркоўваць з Лукашэнкам вучэнні Захад?
— Можа быць. Хоць у сённяшняй канфігурацыі вучэнні не нясуць пагрозы. Гэта не зіма 2021-2022.